woensdag 3 december 2025

Een ethiek van vlees en been

Je bent als lichaam in de wereld 'geworpen'- en als we afgaan op de kenmerken van dat lichaam dan ben je onmiskenbaar een mens. Vanzelfsprekend is dat niet. Een mens is een dier en er zijn veel dieren: in sprookjes verhuizen menselijke geesten soms naar het lichaam van een pad of een kikker of een slang.

Gelukkig ben je gezond en heb je al je appendages. Je hebt twee armen, twee handen, een neus, twee oren en twee lippen. Ook dat spreekt niet vanzelf. Armen en benen willen wel eens missen, hetzij door amputatie (als gevolg van ziekte of afsterven), hetzij door een genetische fout. 

Bovendien heb je een goed mensen-verstand. Je kunt logisch denken en bent daarom in staat om te handelen in de wereld. Je weet bijvoorbeeld dat een voetbal, als deze achter de boarding verdwijnt, niet ophoudt te bestaan: een voetbal is een solide object en solide objecten verdwijnen niet zomaar.

Je bent dus een normale menselijke actor en je kunt je lichaam op verschillende manieren gebruiken.

Je kunt in de zorg gaan werken of in het onderwijs. Je gebruikt je lichaam dan om mensen in en uit bed te helpen, of je helpt ze rechtop te zitten (zodat ze soep kunnen lepelen) en je verschoont ze; je verzorgt hun doorligwonden, je helpt ze bij het aankleden en je kamt hun haren. Had je helemaal geen lichaam of had je geen armen en handen, of kon je niet logisch denken, dan zou je dit werk 'aan' andere mensen niet kunnen verrichten.

Je kunt ook in het leger gaan en je spieren oefenen. Je kunt een oorlogsvliegtuig leren besturen of de vaardigheid ontwikkelen om met een drone fosforbommen (precies) in vijandelijke loopgraven te laten vallen. Je kunt andere mensen besluipen en je geweer op ze richten- en als je ze goed in vizier hebt kun je ze doden. Het werken met een geweer vraagt om vaardige handen en een goede oog-hand coördinatie: het is een ware kunst om mensen over grote afstand te doden. 

Het lichaam maakt van mensen bijzondere wezens. Hoe je je lichaam bedient en gebruikt -je handelingen, het feit dat je een actor bent- maakt je tot een volkomen ethisch wezen. 

De mens is in het vlees opgestaan om het goede of kwade te doen. 

Geen opmerkingen: