De mens is een wonderlijk dier. We hebben de grammofoonplaat ingeruild voor de compactdisc in de jaren '90 en we hebben de compactdisc ingeruild voor digitale bestanden in de jaren '10.
Vrijwel alle 'platenwinkels' verdwenen aan het begin van deze eeuw.
Wie vandaag echter te winkelen gaat kan weer grammofoonplaten kopen! Vinyl is terug van weggeweest. Gelukkig verkopen 'platenwinkels' ook weer compact discs (en vaak tweedehands voor slechts een paar euro).
Ik 'stream' liever geen muziek- en wel omdat je dan de ordening van de streamingdienst moet aanvaarden. Het is zowel bij Apple als bij Spotify wanorde troef. Artiesten worden niet ingedeeld op achternaam, maar op voornaam; niet op componist, maar op uitvoerende (zodat werken van bv Sibelius overal en nergens te vinden zijn). Bovendien worden weinig interessante uitvoeringen bij een zoekopdracht samen aangeboden met zeer interessante uitvoeringen. Ik wordt hier hopeloos van. Liever heb ik een kleine collectie van compact discs die me dierbaar zijn (en geen grammofoonplaten overigens: die heb ik juist destijds met plezier van de hand gedaan om bevrijd te zijn van alle krassen en tikken).
Het is en blijft echter lastig om muziek in te delen. Neem eens de plaat die Jan Garbarek maakte met het Hilliard ensemble. De naam van de plaat is Officium (later hebben ze nog twee platen gemaakt: de muziek verkocht uitstekend).
Het Hilliard ensemble is een kwartet (vocaal) dat schitterend uitgevoerde werken van componisten uit de renaissance en de moderne tijd heeft gegeven. Jan Garbarek is een Noorse jazz musicus met een nogal melancholische inslag.
Waar moet de eigenaar van een platenzaak Officium plaatsen? Hij moet kiezen tussen klassiek en jazz. De schijf kan natuurlijk niet zowel bij klassiek als jazz staan want een cd is één ondeelbaar object. Als de vrouw geen reden kan vinden om de cd bij klassiek óf jazz in te delen, zou ze haar toevlucht kunnen nemen tot een verzamelcategorie: cross-over (een soort rommelcategorie). Dit is een tussenweg en werkelijk niet ideaal.
De vraag is nu waarom deze 'muizenissen van een middenstander in muziek' belangrijk zijn. Het antwoord is simpel: de klant moet de cd kunnen vinden. Als je voorraad cd's een warboel is moeten mensen op de bonnefooi alle cd's bekijken en dat is zeer tijdrovend. Wie de winkelvoorraad niet op een begrijpelijke manier ordent, maakt het de klant lastig om doeltreffend te handelen.
En zo als het ons -als klant- in de winkel vergaat, zo vergaat het ons ook in de grote wereld. Wij zijn een klant in de grote winkel van de natuur. We zijn verplicht om planten en dieren te eten, anders laten we het leven (en dat willen we liever niet).
Het is daarom van levensbelang dat we dingen in de wereld ordenen. We ordenen de dingen meestal naar het 'nut' dat ze voor ons hebben. We gebruiken daarbij grote categorieën zoals 'nuttig (eetbaar, drinkbaar)', 'schadelijk (giftig, gevaarlijk). En bij het indelen van de wereld gaan we net zo te werk als de eigenaresse van de platenwinkel. We stoppen het liefst alle dingen in één duidelijke categorie ('eetbaar') en niet in tientallen andere categorieën; voorts schuwen we 'tussenwegen' (noch eetbaar noch schadelijk).
We kopen geen brood bij een winkel waar ze alles wat 'bruin' is hebben (winkelvoorraad: bruine hamers, bruine kamerjassen, bruine schoenen, bruine bonen en bruine broden) of in de winkel voor alle dingen die minder wegen dan één kilogram (winkelvoorraad: papier, knijpers, chips, grammofoonplaten zonder boekwerk [voor de grammofoonplaten met boekwerk moet je naar de winkel voor dingen van meer dan één kilogram], rattengif, onderbroeken, mouwloze t-shirts, plastic bekertjes en cupjes, thee, kleine potjes koffie, enz.[1]). Nee, brood koop je in de levensmiddelen-winkel.
Wetenschap is in beginsel niets anders dan het beschrijven en indelen van de dingen in de wereld. In sommige gevallen levert dat verbluffende resultaten op. Het periodieke systeem is een welhaast ideale indeling van de bouwstenen van de werkelijkheid. Elk atoomgetal correspondeert met één element (en niet met twee: bij atoomnummer 99 hoort niet Einsteinium-en-niet-Einsteinium) en bij elk atoomgetal hoort ook werkelijk een element (geen enkel atoomgetal is noch Einsteinium noch géén Einsteinium).
En kijk, daar heb je ze weer: onze twee vrienden, de hoofdwetten van de logica.
De twee hoofdwetten van de logica zijn -kortom- alleen al onmisbaar als 'wetten' die ons manen om de wereld begrijpelijk in te delen. Het periodieke systeem is een natuurlijk voorbeeld van hoe de winkelvoorraad van onze platenzaak idealiter zou moeten worden geordend [2].
Officium moet overigens bij de klassieke muziek staan. Want de composities waar Garbarek op improviseert zijn klassiek. In ieder geval niet bij jazz-én-klassiek (jazz is jazz en géén klassiek; klassiek is klassiek en geen jazz) en ook niet bij jazz-óf-klassiek (dan is jazz geen jazz en klassiek geen klassiek).
------
[1]. Verdraaid, dit lijkt de winkelvoorraad van de 'hema' wel! (Maar nee, de hema verkoopt ook dingen die zwaarder zijn dan één kilogram).
[2] Merk op dat slechts weinig schema's (taxonomieën) in de natuur te vergelijken zijn met het periodieke systeem. Het periodieke systeem is logisch en misschien het standaardmodel ook, maar de indeling van het planten- en dierenrijk is niet ideaal; hetzelfde geldt voor de indeling van de sterrenstelsels. Ook de chemische verbindingen zijn lastig zuiver in te delen. En...wie de eigenschappen van het periodieke systeem verder uitwerkt, ziet -misschien tot zijn teleurstelling- dat het periodieke systeem eigenlijk ook al niet zuiver is. Is de 'natuurlijke indeling' van de werkelijkheid logisch? Die vraag is in de praktijk heel erg lastig te beantwoorden (terwijl, als de wereld zuiver logisch was ingedeeld, juist deze vraag gemakkelijker te beantwoorden zou hebben moeten zijn dan andere wetenschappelijke vragen: dan zou immers de indeling zich als het ware 'vanzelf hebben aangediend' gegeven het wetenschappelijke onderzoek. Niet voor niets werd het periodieke systeem al relatief vroeg in de periode van de technologische revolutie gevonden. Hoe strenger het object van onderzoek geordend is, hoe gemakkelijker en sneller het onderzoek vordert).
13 opmerkingen:
Jan-Auke,
Het probleem wat jij aansnijdt is feitelijk 50 jaar geleden opgelost door Edgar F. Codd en zijn Relationele DataBase waarmee ik kennis maakte in de jaren 1980. Ik herinner mij nog goed de opmerking dat een RDB het mogelijk maakt om alle gegevens erin terug te kunnen vinden. Dat lijkt belachelijk maar voor werkelijk grote DB's is dat problematisch en je loopt het gevaar feitelijk met een alleen-schrijven-geheugen te doen te hebben.
Uit praktische overwegingen worden boekenverzamelingen vaak op schrijver gerangschikt, -een voorbeeld van een hiërarchische DB- maar als je naar een bepaald onderwerp zoekt heb je daar weinig aan.
In een RDB id de data opgeslagen in de vorm van lijsten van entiteiten met daarbij relaties tussen die entiteiten. Data wordt opgehaald middels vragen in een formele taal, de Standaard Query Language (SQL).
Een RDB voor boeken bevat bv. lijsten van schrijvers, titels, onderwerpen en bewaarplaats.
De relatie tussen schrijvers en titels zal duidelijk zijn maar een bepaalde titel kan relaties hebben met meerdere schrijvers. Hetzelfde geldt voor onderwerpen.
Je kunt vragen stellen als "geef alle titels van schrijver S", "welke schrijvers hebben over onderwerp O geschreven" of "waar staat titel T van schrijver S".
Om een RDB voor een muziekcollectie kan op te zetten zou je lijsten kunnen maken van titels, genres, dirigenten, instrumenten, zangers, koren, et cetera. Vervolgens moet je voor iedere titel de relevante relaties noteren. Pas nadat je je door deze rijstebrijberg hebt geworsteld kom je in muziek-luilekkerland terecht.
Het is begrijpelijk dat er nauwelijks mensen zijn die zich die moeite willen getroosten.
Overigens kun je alle muziek en die je hebt digitaal opslaan in een hoekje van een opslagmedium van een paar terabyte. Dan is er nog ruimte zat voor al je boeken.
Je zou zomaar kunnen denken dat de realiteit ook de vorm heeft van een RDB, maar dan een die niet statisch is.
Ordentelijk
Je kunt als estheet boeken ordenen op de kleur van hun ruggetjes. Maar hoe mooi ook, erg handig is dit niet. Beter kun je je boeken ordenen op hun thematiek. Filosofie bij filosofie, new age bij new age, romans bij romans en zo voort.
Welke criteria brengt men aan bij het ordenen van objecten en van innerlijke gedachten? Zonder ordening is het huis en de samenleving onleefbaar. En zonder ordening van je ideetjes is je bovenkamer onleefbaar. Of toch niet?
Zelf hou ik van orde. Maar zijn mijn criteria om de boeltjes te ordenen wel de meest verstandige?
In elk geval ben ik voorstander van ordentelijk onderwijs. Orde in de klas, orde in de lesstof en orde in de hoofden van de leerlingen. Maar dit pleidooi voor ordentelijk onderwijs botst nogal met de huidige mentaliteit in het onderwijs dat mijns inziens teveel een rommeltje is.
Natuurlijk, de mens is een rommelbeest. Maar juist daarom is er antigif nodig. Orde. En orde hoeft geen kadaverdiscipline te zijn. Enige souplesse en speelsheid kan het antigif een beetje lekker laten smaken.
Bert, ons probleem is niet geweest -tijdens onze evolutionaire ontwikkeling- hoe we een machine kunnen gebruiken om alles terug te vinden, maar hoe we de wereld zo overzichtelijk kunnen indelen dat we een kans op overleven hebben (en dat geldt niet alleen voor ons, maar voor alle organismen). Onze indeling van de wereld wordt bepaald door onze denkwijze.
Toegegeven, in dit kennis-industriele tijdperk moeten we er ernstig rekening mee houden dat ons verstand simpel is. Het is inmiddels wel duidelijk dat computers andere denkstrategieën hebben. Dat roept de vraag op: zouden ze op termijn ook andere denkwijzen -dus: een niet logische denkwijze- kunnen ontwikkelen? Ik hoop het antwoord op deze vraag nog tijdens mijn leven te krijgen.
RV, je schrijft: [...Filosofie bij filosofie, new age bij new age...]
Dat had je gedacht, haha: de filosofen staan overal en nergens, je vindt alleen de boeken over ethiek en over filosofische vaardigheden terug op de afdeling filosofie. Timothy Morton staat ergens tussen de biologen, Lieke Asma tussen de psychologie, Godfrey-Smith bij de neurologie, enz. En dat is het geval zowel in de academische als de openbare-bibliotheek. Ik veronderstel dat bibliotheken toch diep en zorgvuldig hebben nagedacht over deze indeling, het systeem is 'weldoorwrocht'. Maar voor mij inderdaad niet vanzelfspreken.
Als overigens in de bibliotheek dan een boek ook even niet op de goede plaats staat, dan is Leiden in last. Je vindt het dan alleen met heel veel moeite terug of bij toeval (of in het geheel niet). Ze moeten bij ons in de openbare bibliotheek dat bekende boek van Suits hebben: De Sprinkhaan, maar het is onvindbaar: gestolen of zoek.
Jan-Auke,
[Toegegeven, in dit kennis-industriele tijdperk moeten we er ernstig rekening mee houden dat ons verstand simpel is. Het is inmiddels wel duidelijk dat computers andere denkstrategieën hebben. Dat roept de vraag op: zouden ze op termijn ook andere denkwijzen -dus: een niet logische denkwijze- kunnen ontwikkelen? Ik hoop het antwoord op deze vraag nog tijdens mijn leven te krijgen.]
Een strikt logische denkwijze is minder bruikbaar als de premissen onzeker of onvolledig zijn.
Vluchtdieren gaan er vandoor als ze onzeker worden over hun veiligheid. Dat is logica die vaak blijkt te werken behalve als roofdieren van dat gedrag gebruik maken door een val op te zetten.
Die roofdieren gaan ook logisch te werk maar op een andere wijze. Zij maken gebruik van het onzekere vooruitzicht een prooi te kunnen bemachtigen.
Mensen vertonen beide gedragingen maar gaan meer genuanceerd te werk.
Zij proberen hun veiligeid te verzekeren en als ze desondanks gedwongen worden te vluchten dan doen ze dat niet zomaar, ze gaan dan naar een omgeving waarvan ze menen dat die veilig is terwijl dat geen garantie is.
Dat lijkt nogal logisch maar dan moeten ze beslissen op basis van waarschijnlijkheden en dat is minder logisch omdat pas achteraf blijkt of dat een juiste beslissing was.
Jouw hoop dat machines een niet logische denkwijze gaan ontwikkelen gaat er van uit dat mensen over een strikt logische denkwijze beschikken.
Onze neuronen kunnen uitstekend strikt logische beslissingen nemen maar als dat niet mogelijk is beslissen ze op basis van statistische analyse en dat blijkt een superieure strategie te zijn, vooral als er veel data beschikbaar is.
Onze denkwijze is dus sowieso niet strikt logisch maar wel rationeel. Het idee dat computers andere denkstrategieën hebben dan mensen lijkt ongegrond.
Zie ook Geoffrey Hinton .
Vergeleken met machines is de hoeveelheid data die mensen kunnen gebruiken relatief steeds kleiner geworden en de verwaching is dan ook dat machines mensen in rationeel opzicht voorbij gaan streven en in sommige opzichten is dat nu al zo.
Het gevaar is dat wij ze niet meer begrijpen maar ze toch volgen omdat we op ze gaan vertrouwen.
Hoe dit mis kan gaan bewijst het uitkeringsschandaal waarbij onterecht vertrouwd werd op algoritmes.
Het is noodzakelijk dat machines moeten kunnen uitleggen waarop zij hun beslissingen baseren alvorens wij die kunnen accepteren.
Dat zou wel eens een vrome wens kunnen worden want er is geen garantie dat machines daarbij eerlijk te werk gaan.
Timothy Morton?
Nog nooit van gehoord. Blijkt bij nader onderzoek een prominent aanhanger te zijn van de OOO, de object oriented ontology. Weer wat geleerd.
Natuurlijk dienen we op objecten georiënteerd te zijn. Maar een oriëntatie is al een theorie. En dat vereist ook oriëntatie op theorieën. Maar het lijkt erop dat de OOO het verschijnsel theorie verwaarloost. Bovendien, ook theorieën zijn objecten, zij het binnenwereldse objecten.
Maar wie ben ik? Een zich van alles, nou ja, veel afvragende beginnende grasduiner in de filosofie. Maar wellicht kan de heer Riemersma iets meer zeggen over Morton.
Overigens, Morton heeft zich ook gebogen over de romantische dichter Shelley. Interessant.
Bert, mensen beschikken over een strikt logische denkwijze: zou dat niet het geval zijn, dan zouden ze eenvoudigweg niet kunnen handelen. Zo'n honderd jaar geleden zag Russell dat al in (de man is verguisd door Wittgenstein, maar eerlijk gezegd zijn de geschriften van Russell zinniger dan die van Wittgenstein). (Zie: Russell, Inquiry, hoofdstuk 3 [zeg ik zo uit mijn hoofd]: wie niet logisch kan kiezen bij een disjunctie is veroordeeld tot katatonie, eeuwige ambivalentie).
We denken logisch om te bepalen hoe we moeten doen. En alle mensen kunnen handelen: dus alle mensen denken logisch.
Aangezien we vaak inderdaad onze handelingen moeten afleiden uit 'halve' of 'ongewisse' informatie maken we in de praktijk wel eens een fout. Zo stak meneer Curie de weg over terwijl hij niet goed had uitgekeken: toen werd hij jammerlijk overreden door een koets (meen ik). Op basis van halve informatie -slecht gekeken- concludeerde hij dat oversteken mogelijk was.
Ons gedrag is rationeel als we zo handelen dat wij onze doelen -in normale omstandigheden- kunnen realiseren. Ik ben dus rationeel als ik naar de winkel ga om brood te kopen als ik trek heb. Mocht ik dan onderweg naar de winkel opgegeten worden door een hongerige zwerver, zodat ik mijn doel niet bereik, dan doet dat niets af aan mijn rationaliteit.
Als ik een kilo zand wil eten en ik slaag er in om inderdaad een kilo zand te eten, dan ben ik rationeel. Als Ik echter een kilo zand wil eten en tegelijk het volkslied wil zingen ben ik niet rationeel, want dit doel is niet te verwezenlijken.
Machines zin niet onderworpen aan de plicht om te handelen. Ze zijn dus niet gehouden aan de wet van 'bi-valentie'. En dat markeert een belangrijk verschil met menselijke denkers. Wij zijn ethische wezens, heel het ontwerp van ons lichaam en verstand staat in dienst van 'handelen'. Computers zijn geen ethische wezens. Dat is een markant verschil.
JanD, ik zie dat je betoog in zeer grote lijnen het volgende moet opleveren: ervaring is alles, rationeel denken is niets (het is een dwaalweg). Je bent dus een binnenste buiten gekeerde Parmenides ;).
Ontologie is een concept dat tot de rationele dwaalweg behoort, dus: vijand! weg ermee!; empirie behoort daarentegen tot de ervaring, dus: vriend! omarm dit concept!
Heerlijk zwart-wit :)
Vervolgens citeer je een fenomenaal concept van 'empirie' oftewel ervaring (citaat van Nishida). Het probleem daarmee is dat je strikt genomen uit de ervaring niets kunt afleiden. Verder dan 'ik neem rood waar' of 'ik proef zoet' of 'ik ervaar pijn' kom je met die methode niet. Eigenlijk mag je zelfs de woorden 'rood', 'zoet', en 'pijn' niet gebruiken, want dat zijn al concepten en geen strikte waarnemingen.
Je gaat tenslotte zelfs zo ver dat je je laat ontvallen dat de werkelijkheid volstrekt 'leeg' is. Nishida vindt dat overigens niet, hoor, hij gelooft alleen dat de werkelijkheid leeg is in zoverre we de 'echte' realiteit niet kunnen achterhalen. Het is bij hem een epistemologische notie, geen ontologische.
Maar goed, dan ben jij de eerste persoon die vindt dat de werkelijkheid volstrekt leeg is. Lijkt me lastig om dat echt te geloven, want wie schrijft dan al die bijdragen op mijn blog? Wie denkt dan dat 'evolutie' zonder 'involutie' niet mogelijk is? Dat er een lichtende, ultieme monade is?
Voor zover ik dit allemaal kan overzien, Jan, haal je veel overhoop, maar krijg je het allemaal niet zo goed op een rijtje. Geen probleem hoor, iedereen zijn eigen huishouden. Maar het is alweer het oude liedje: een ander spreekt deze taal niet en kan er met geen mogelijkheid 'bij'. Het is alsof je een gesprek voert met iemand die een eigen (geheim-)taal spreekt.
Jan-Auke,
[mensen beschikken over een strikt logische denkwijze: zou dat niet het geval zijn, dan zouden ze eenvoudigweg niet kunnen handelen.]
Niet dus.
Er zijn situaties die wegens gebrek aan data of hulpbronnen onbeslisbaar zijn en dan is verder handelen onmogelijk.
Wie -zoals ik- zich met het ontwerpen en onderhouden van besturingsystemen heeft beziggehouden weet dat ook machines onophoudelijk moeten kunnen handelen.
Je kent vast nog wel het "blue screen of death" van een gecrashte Windows computer, dat is inmiddels goeddeels verleden tijd maar niet helemaal, operating systemen moeten nu eenmaal noodgedwongen zelfmoord plegen als ze niet verder kunnen.
Binnen Unix-achtige operating systemen zoals Linux wordt die zelfmoordfunctie "Kernel panic"
genoemd. Die functie probeert dataverlies te voorkomen en maakt in principe een soort re-incarnatie mogelijk waar mensen alleen maar van kunnen dromen.
Gisteren nog nam ik kennis van het zoveelste geval van euthanasie in onze familie- vrienden- en kennissenkring.
Tragisch, maar de beslissing om het eigen menselijk handelen te staken is wel rationeel als het daarmee het lijden stopt maar niet logisch als je wil blijven leven.
Fake nieuws is van alle tijden maar de logica van mensen die zich daardoor laten misleiden ontgaat mij.
Kortom, mensen kunnen strikt logisch handelen maar als ze tegenstrijdigheden accepteren doen ze dat feitelijk niet.
Bert, je schrijft: [Niet dus/ Er zijn situaties die wegens gebrek aan data of hulpbronnen onbeslisbaar zijn en dan is verder handelen onmogelijk.]
Maar dat is toch geen weerlegging? Vergelijk: Mensen kunnen lopen, anders zouden ze zich niet kunnen verplaatsen. Als je dan zegt: "Niet dus, want SOMS kunnen mensen zich niet verplaatsen", dan is dat toch geen weerlegging?
Sjonge, wie kan er hier niet logisch denken? ;)
Over de machines heb je op zich een punt. Ik moet daarom mijn terminologie verduidelijken: machines 'werken', mensen 'handelen' (dit onderscheid komt uit de koker van Aristoteles: het markeert het verschil tussen doelbewust handelen en geprogrammeerd handelen).
Dan schrijf je: [Gisteren nog nam ik kennis van het zoveelste geval van euthanasie in onze familie- vrienden- en kennissenkring.
Tragisch, maar de beslissing om het eigen menselijk handelen te staken is wel rationeel als het daarmee het lijden stopt maar niet logisch als je wil blijven leven.]
Vanzelfsprekend is dit wel logisch: want het is uitvoerbaar. Het is geen schending van een van de twee hoofdwetten, de afweging zal dan ook wel consistent geweest zijn. (Bijvoorbeeld: het lijden is ondraaglijk, dus weegt de wens om het lijden te beëindigen zwaarder dan de wens om te blijven leven.)
Meestal willen mensen ook niet domweg blijven 'leven', maar willen ze op menswaardige wijze leven. Onze wens om voort te leven is conditioneel.
Jan Auke
sorry, ik merk nu pas dat je in deze draad "winkelvooraad" op mijn bijdrage hebt gereageerd, in plaats van op "het innnerlijk oog". sorry voor mijn onoplettedheid.
Even korte reactie: het klopt dat ik de werkelijkheid "leeg" vind. Maar ik bedoel daarmee dus de leegte van het sunyata. Een oxymoron, dus de leegte die ook als "volle leegte" bedoeld is. We hebben het daar in het verleden over gehad.
Om het in fysische analogie mag zeggen: het is de nulpunts-energie. De nulpunts energie is nul en leeg in het eeuwige nu, maar tevens in de tijd de bron van alle fenomenen. Ook wijs ik op de dualiteit van samsara en nirwana. In de tao teh tsjing de duade die gebaard wordt door de monade... en als klap op de vuurpijl de monade die gebaard wordt door tao (de weg niet zijn weg)
Met vriendelijke groet en jammer dat het nu ingedeeld is in een vreemde winkelvoorraad drie hoog achter links bij de afdeling ogen, cyclopen, derde ogen , innerlijke kwade ogen en optisch illusie projectroren
(grapje moet kunnen) Groet JanD
Jan-Auke,
FYI: Tijdelijk gratis te downoaden
HumanReasoning.
Published online by Cambridge University Press: 20 May 2024
Auteurs: David E Over
and
Jonathan St B T Evans
Samenvatting:
Dit gaat over nieuwe ontwikkelingen in de psychologie van het redeneren die filosofische vragen oproepen of behandelen. In traditionele studies in de psychologie van het redeneren lag de nadruk op gevolgtrekkingen uit willekeurige aannames en helemaal niet op basis van overtuigingen, en werd de klassieke binaire logica verondersteld de enige standaard voor menselijk redeneren te zijn. Maar onlangs is er in deze discipline een nieuw Bayesiaans paradigma ontstaan. Dit beschouwt de gewone menselijke redenering als het afleiden van probabilistische conclusies uit de mate van overtuigingen, of uit hypothetische premissen die relevant zijn voor een bepaald doel, en net zo vaak over het herzien of bijwerken van de mate van overtuiging. Dit Element behandelt ook nieuwe formuleringen van duale-procestheorieën van de geest, waarin wordt gesteld dat er twee soorten mentale verwerking zijn: de ene snel en intuïtief en gedeeld met andere dieren, en de andere langzaam en reflectief en meer kenmerkend voor mensen. Het laatste onderwerp dat aan bod komt zijn de nieuwe ontwikkelingen en rationaliteit.
Bert, dank je wel! Daar heb je me wel blij mee gemaakt! Het is weer een van die voortreffelijke 'elements' van Cambridge. Super!
Een reactie posten