Je wordt achtervolgd. Je rent voor je leven. Je komt in een deel van de stad waar je al lang niet meer geweest bent. Achter je hoor je de stemmen van de mannen die je zoeken. Je slaat linksaf, rechtsaf,- je rent voor je leven!
Dan kon je uit in een smalle ommuurde steeg. Aan het einde van de steeg is een splitsing.
Je kunt naar links
Je kunt naar rechts
Opeens herinner je je dat je hier vroeger al eens was- en dat één van beide straten doodloopt. Dan zit je als een rat in de val.
Wat moet je doen?
Omkeren is geen optie; blijven staan is geen optie.
Er is maar één rationele optie: en dat is om zowel de straat links als de straat rechts (niet links) te kiezen (sommetje: links is misschien levensreddend, rechts is misschien levensreddend, maar links én rechts is gegarandeerd levensreddend).
Je moet dus voor links én niet links (rechts) kiezen (of, wat op hetzelfde neerkomt: je moet voor rechts en niet rechts (links) kiezen) [1].
Helaas is het praktisch niet mogelijk om zowel de straat links als rechts in te rennen. Je lichaam is een (functionele) eenheid en het lichaam kan slechts blijven functioneren als de eenheid behouden blijft.
Hier is sprake van een contradictie: de enige rationele oplossing -die behoud van vrijheid garandeert- voor het probleem is dat het verstand het lichaam opdraagt om zowel de straat (links) als de straat (niet links) in te rennen.
Het lichaam weigert echter dienst. Het kan slechts bi-nair handelen. Het kan wel of (exclusief) niet de straat links inrennen [2]. Het lichaam kan contradicties niet uitvoeren, ook al zijn deze in bepaalde praktische situaties rationeel (én waar)!
Een DerekParfit-mens, een mens die zichzelf dankzij zeer geavanceerde middelen in twee personen kan delen, zou de straat zowel links als niet-links kunnen nemen: en dat zou de meest rationele optie zijn.
Waarmee betoogd is dat logisch denken niet gebaseerd is op de inrichting van de werkelijkheid, maar is ontstaan om ons voorstellingsvermogen en denkvermogen te verenigen met de beperkte handelingswijze van het lichaam. Ons praktische zelf -het belichaamde individu dat al handelend in de wereld staat (Korsgaard)- heeft de logische denkwijze nodig om doelgericht te kunnen handelen.
------
[1] In dit geval kun je links en rechts zien als opties die functioneel gelijk zijn aan elkaar: je kunt daarom rechts opvatten als de ontkenning van links of links als de ontkenning van rechts.
[2] Of-exclusief is een variatie op de doorsnee disjunctie: het is de óf-óf variant (je gaat óf naar school óf je gaat kranten bezorgen (=niet naar school).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten