zondag 22 januari 2023

Black and White Thinking, Dutton, Kevin (boekbespreking)

Kevin Dutton's boek "Black and White Thinking" onderzoekt hoe ons brein werkt en hoe we beslissingen nemen. Het boek is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en biedt inzicht in hoe onze hersenen subjectieve waarnemingen maken en hoe we deze interpreteren.

Een van de belangrijkste thema's van het boek is hoe ons brein automatisch stereotypeert en hoe dit kan leiden tot vooroordelen en discriminatie. Dutton laat zien hoe we deze neiging kunnen overwinnen door bewust te worden van onze gedachten en onze waarnemingen te verifiëren met feiten.

Het boek is ook interessant omdat het laat zien hoe we onze hersenen kunnen trainen om efficiënter te denken en beter beslissingen te nemen. Dutton geeft praktische tips voor het verbeteren van onze cognitieve vaardigheden, zoals het oefenen van mindfulness en het leren omgaan met stress.

Al met al is "Black and White Thinking" een boeiend en informatief boek dat inzicht geeft in hoe ons brein werkt en hoe we onze gedachten en beslissingen kunnen verbeteren. Het is aan te raden voor iedereen die geïnteresseerd is in psychologie, neuro-wetenschap en de menselijke aard.

19 opmerkingen:

RV zei

Mindfulness is een grote mode en zoals het bij elke mode betaamt, een nogal bizarre mode. En het gaat gepaard met een verdienmodel.

https://skepsis.nl/mindfulness-overtuigend-bewijs-blijft-uit/

Het zou al een hoop schelen als men minder zou appen. Een stuk goedkoper.

RV zei

Nog een boekbespreking:

https://mainzerbeobachter.com/2023/01/22/bijbel-met-bijdragen/#more-79515

Uiteraard mag bijvoorbeeld de heer Riemersma ook zijn licht hierover laten schijnen. Lijkt me wel wat.

Zondag, boekbesprekingsdag op deze blog?

RV zei

Alles is semantiek

- De semantiek is de koningin van de taalkunde. Dat geldt in ieder geval wanneer Philippe Schlenker haar presenteert, in zijn nieuwe boek What It All Means. De semantiek is volgens hem hét voorbeeld van een gelukkige combinatie van geestes- en natuurwetenschappen, gegrondvest op een lange traditie van filosofie, taalkunde en antropologie, en tegenwoordig beschikkend over heel precies wiskundige geformuleerde theorieën en een schat aan gegevens, óók gebaseerd op nauwkeurig uitgevoerde experimenten. -

Aldus Marc van Oostendorp.

Lees verder op:

https://neerlandistiek.nl/2023/01/alles-is-semantiek/

Me dunkt dat inderdaad de algemene semantiek, de wetenschap die zich buigt over het verschijnsel betekenis, zo ongeveer de crux is van de filosofie en de taalkunde.

Vergelijk ook mijn concept "semantische netwerken". Een bepaalde hersengebeurtenis is niet zomaar een inhoudsloze gebeurtenis maar staat bijvoorbeeld voor het begrip "hond". En dat begrip zetten onze hersenen af tegen bijvoorbeeld het begrip "kat". Onze hersenen vormen een onderscheidingsvermogen. Onze hersenen onderscheiden tussen "hond" en "kat", tussen "lopen" en "blaffen", tussen "binnenwereld" en "buitenwereld", tussen "waar", "onwaar", "werkelijk" en "onwerkelijk", tussen "beweren" en "vragen" et cetera. Of onze mentale onderscheidingen altijd overeenkomen met daadwerkelijke verschillen is een tweede. Maar een zeer belangrijk tweede. Er is verschil en onderscheid tussen onderscheid en verschil.

JanD zei

R.V.

Mindfulness is een westerse kopie van Vipassana meditatie. Dat is geen mode, het bestaat al duizenden jaren. Het is een spirituele praktijk van het Theravada Boeddhisme. Er zit geen verdienmodel in: je kan het gratis ervaren o.a. in België:
https://pajjota.dhamma.org/nl/het-centrum-in-belgie/
Ik heb zelf twee maal een tiendaagse cursus gevolgd en ik heb inzichten gekregen die boven rationeel zijn. Tevens ook fysiologische ervaringen.

Dus uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het werkt. De tegenstelling tussen de opvatting daarover van skepsis en mij is m.i. toe te schrijven aan Black and White Thinking. Ik vind dat skepsis dat heel erg goed kan: ik zie nogal weinig nuances in hun mening.

En om het Black and White Thinking een beetje tegen te gaan, heb ik hier voor je een benadering vanuit iemand die studie maakt van de invloed van vipasana op de witte stof in het brein. Je weet wel: dat is de "bedrading".

Vanuit het denken van een erkende westerse wetenschapper (die het nondualisme aanhangt) over mindfullness/vipassana beveel ik je aan:
https://www.youtube.com/watch?v=etN-bCm5_Tk&t=124s en
https://www.youtube.com/watch?v=qqVEZpmW2hg&t=1008s

Met vriendelijke groet

Jan-Auke Riemersma zei

JanD, je schrijft: [ ik heb inzichten gekregen die boven rationeel zijn]

Het is de vraag of dat een aanbeveling is ;)

JanD zei

Jan-Auke Riemersma zei:

"JanD, je schrijft: [ ik heb inzichten gekregen die boven rationeel zijn] Het is de vraag of dat een aanbeveling is ;) ."

Dat hangt er natuurlijk vanaf of je Black of White denkt ;)

Wat mogelijk wel een aanbeveling voor jou zou kunnen zijn is, dat je dat verkregen ervaren boven rationele inzicht m.i. kan reduceren tot rationele "betekenis": dus semantiek. Daar schijnt RV, (als Mysticus) gezien bovenstaande nogal verzot op te zijn, zodat hij verder niets anders meer waarneemt dan dat. ;)

Ik heb achteraf na lang nadenken en wat onderzoek er een mini-filosofietje aan overgehouden. Of het waar is "weet" ik natuurlijk niet: maar mijn gevoel zegt dat het juist is dat ik op grond daarvan deze weg van vipassana van het Theravada niet volg. Zen, uit het Mahayana Boeddhisme lijkt me beter te passen.

Het filosofietje stelt niet veel voor: Naar mijn mening is het door aandacht de cyclus van oorzaak en gevolg doorbreken op "stoffelijk" atomair niveau. Of om het op zijn boeddhistisch te zeggen: door aandacht het Karma vastgelegd in het rūpa-kalāpas onwerkzaam te maken. Effectief houdt dat dan in een versnelling van de evolutie. Daar ben ik geen voorstander van: wei woe wei. Ik ren niet naar "verlichting"


vriendelijke groet van JanD

p.s. vipassana betekent "de dingen zien zoals ze zijn".
https://pajjota.dhamma.org/nl/ of
https://www.marijgeurts.nl/aanbod/vipassana-en-mindfulness/

Jan-Auke Riemersma zei

RV, ik heb een van je berichten achtergehouden: svp geen persoonlijke opmerkingen. Als je iets wilt zeggen over het gedachtengoed van een ander doe dat dan in vriendelijke taal en wel-onderbouwd. Voor allen geldt: houd het zakelijk, dat wil zeggen: inhoudelijk. Deze draad gaat niet over Boeddha, niet over semantiek, maar over de noodzaak van categoriseren. Als dit onderwerp je op wijdse ideeën brengt noteer deze dan in je dagboek en doe er je voordeel mee.

Jan-Auke Riemersma zei

JanD, alle mensen denken black/white. Je kunt dan wel te pas en te onpas benadrukken dat jij de rationaliteit ontstegen bent, je 'daden' (e.g.wat je schrijft) wijzen in het geheel niet in die richting. Zoals er geen heiligen bestaan die niet naar het toilet hoeven of die geen behoefte hebben aan eten en drinken, zo zijn er ook geen heiligen die hun geest kunnen vrijwaren van de werking die voortkomt uit de neurale structuur. Jij hebt zo duidelijk je voorkeuren en je afkeuren en je steekt ze beslist niet onder stoelen of banken. Je hoort duidelijk thuis in een 'kamp', zoals dat heet.

Ik heb persoonlijk een afkeer van alle hoogdravende theorieën. Ik heb zojuist een artikel gelezen van Philip Goff, over logica, God en het universele bewustzijn, maar het is eenvoudigweg niet aan mij besteed. Wij zijn eenvoudigweg niet in staat om universele uitspraken te doen, elke definitieve uitspraak over de 'gehele' werkelijkheid is mij te metafysisch. Dat geldt zowel voor uitspraken als 'alles hangt met alles samen' (oh ja? ik zou wel eens willen weten dan wat het feit dat ik gisteren mijn muts liet vallen in het winkelcentrum te maken heeft met het feit dat Napoleon werd verbannen). En ook de aanname dat 'alles' één is of dat alles bestaat uit 'geest' of dat alles bestaat uit 'materie', het is me allemaal te speculatief. Hetzelfde geldt trouwens voor de metafysische aanname van sommige wetenschappers, dat de gehele werkelijkheid een 'puzzel' is, die door ons terzijnertijd zal worden opgelost. Maak je universele inzichten dan eerst maar eens waar. Ook de gedachte dat de logische wetten 'heel de modale ruimte' bepalen: ook deze broek is ons te groot.

Ik geloof ook niet dat 'alles' is geschapen door God -althans, ik vind het niet nodig om dat te geloven. Het enige wat ik geloof is dat ik kan geloven in God.

Je moet 'beneden' beginnen, op aarde, en daar sprokkelen we dan, beetje bij beetje, onze inzichten bij elkaar. We zien dan wel tenslotte wat daar uitkomt. Ik ben een sterfelijk mens, een kwetsbaar mens, op zomaar een planeet, omringd door sterfelijke medemensen, en we moeten het met elkaar zien te rooien. De werkelijkheid is lastig te doorgronden, we kunnen haar niet peilen. We kunnen in ieder geval geen universele uitspraken doen over de werkelijkheid. Laten we daarom maar, zo lang we leven, een beetje aardig zijn voor elkaar, en elkaar wat helpen zo hier en daar. Daarbij is religie welkom- maar wel in beheersbare mate. Een geloof zonder universele implicaties en dat metafysisch bescheiden is. Nogal zwart/wit, ik weet het. Maar ik heb geen zin om in zaken te geloven die mijn vermogens te boven gaan.

JanD zei

Jan Auke

Misschien had ik in plaats van "boven"-rationeel het "anders"-rationeel moeten noemen. Dus volgens mij ben ik mogelijk niet de rationaliteit ontstegen, maar afgezakt. :-) Daarnaast kan er een misverstand zijn over de betekenis van het woord "rationeel".
Daarbij denk ik aan het verschil tussen conceptueel, menselijk en dierlijk denken. Instinctmatig is het biologisch organisme veel sneller en juister dan bij het rationeel logisch keuzeproces.

Het is een misverstand te menen dat ik me iets bijzonders voel, ik meen dat je m.i. mijn persoonlijkheid aan het hineininterpretieren bent. Ik herken mij daar echt niet in: ik ben geen heilige. En ik heb net als jij mijn voorkeuren.

Over het gedrag, de neurale structuur van het brein en de invloed van meditatie. Heb je de twee video's gezien van Henk Barendregt? Ik neem aan dat je hem serieus neemt. Hij is een wereldtopper op het gebied van de lambda calculus (wat mij niets zegt). Hier is een video van hem over het nondualisme.

Henk Barendregt: Er is vrije wil, hij is alleen niet van jou! Aanbevolen!!
https://www.youtube.com/watch?v=gay4foZ8hJY&t=70s

We kunnen in ieder geval geen universele uitspraken doen over de werkelijkheid zeg je: dat ben ik met je eens. Daarom zeg ik dat iedereen over de werkelijkheid gelijk heeft en ongelijk. En dat is m.i. relativisme en geen absolutisme.

Met vriendelijke groet van JanD

RV zei

De muts

Ik herinner me een passage bij Nabokov waarin hij uitweidde over zoiets eenvoudigs als een potlood. Zo eenvoudig blijkt een potlood niet te zijn. Een potlood die ik heb, heeft een lange samenhangende voorgeschiedenis van grondstoffen, productiemechanismes, vraag, aanbod en esthetische modes. Zoiets geldt ook voor een muts.

Waarschijnlijk baseerde Nabokov zich op een betoog van een econoom.

Wil een muts op de grond vallen, dan moet er iets zijn dat hem laat vallen, er moet grond zijn en er moet zwaartekracht zijn.

Een muts staat, of valt, nooit op zich.

Wetenschap onderzoekt, met vallen en opstaan, de diepere verbanden achter de dingen die we in het algemene, alledaagse leven nogal oppervlakkig maar wel gezond pragmatisch benaderen. Wetenschap die zich niet bezig houdt met de diepere verbanden, is geen wetenschap maar populistisch gehapsnap.

Maar hoe diep gaan de verbanden? Ik denk dat we moeten gaan voor een pluriformiteit aan verbanden en niet achter de grote diversiteit aan verbanden een Groots Allesbezielend Verband mogen en moeten proclameren want zo'n Verband slaat als het ware de diversiteit dood.

Wat hierboven staat, verschilt niet zoveel van de heer Riemersma zijn visie. Ook mijn visie is zeer aards. En zelfs naturalistisch.

Waar een muts al niet toe leidt. :)

Jac Vaes zei

Jan-A,

"We kunnen in ieder geval geen universele uitspraken doen over de werkelijkheid".
O nee?
En deze dan :"het kan niet waar kan zijn dat een muts op de grond valt terwijl ze niet op de grond valt". En "Een muts valt op de grond ofwel ze valt niet op de grond"? Als het waar is dat ze op de grond valt dan is het niet waar dat zij niet op de grond valt. Een nogal universele uitspraak zou ik denken. Maar ja, ik ben dan ook geen contradictie freak; vind ik ook niet nodig.
Vind jij het waarschijnlijker dat een en dezelfde gebeurtenis wel en wel en niet tegelijkertijd kan plaatsvinden dan dat zulks niet het geval is?
Presenteer jij je eigen uitspraak hierboven als universeel of als niet universeel? Of presenteer je die uitspraak als universeel en niet universeel?
vr. gr.,
Jac





Jac

Jan-Auke Riemersma zei

Jac, dat is geen universele uitspraak. Ik zal hem voor je herschrijven:

Het zal altijd en overal -in het verleden, in het heden, in de toekomst en in elke variatie van werelden die de werkelijkheid kan bevantten- zo zijn dat als een muts op de grond valt ze niet tevens niet op de grond valt.

En inderdaad: we kunnen niet weten dat deze uitspraak waar is. Tenzij we vooronderstellen dat de gehele werkelijkheid een logische structuur heeft, maar ja, als we dat doen is onze redenering circulair en is er alsnog geen sprake van kennis (weten).

Even geen logica meer Jac, het onderwerp is al voldoende uitgekauwd. Voor goede boeken over het onderwerp kun je terecht in de betere bibliotheek.

Jac Vaes zei

Jan-A,

Er zijn meerdere opmerkingen te maken over jouw redenering hier.
Sta mij toe om je, alvorens te stoppen, alvast één opmerking mee te geven.
Een conclusie gebaseerd op een cirkelredenering is niet onwaar mits die conclusie zelfevident is. Ik baseer mij hier op iets wat ik aanneem van Emanuel Rutten, namelijk dat zelfevidentie een van de kandidaten is die in aanmerking komen voor weten dat iets waar is. En wat ik zei is zelfevident.
Ik zal het nu laten rusten maar als het onderwerp weer ter sprake komt--dat kan niet uitblijven-- kom ik er nog wel eens op terug als je het niet erg vindt.
vr. gr.,
Jac



Jan-Auke Riemersma zei

Jac, 'zelf-evidentie' is nonsens: niets is zelf-evident in het licht van de evolutie. Bovendien zijn er gesloten deviante logische stelsels: je kunt eenvoudigweg niet zeggen dat het zelf-evident is dat deze stelsels onjuist zijn. Tenslotte: de logische wetten wekken de indruk zelf-evident te zijn omdat wij logische denkers zijn: de slager keurt zijn eigen vlees.

Jan-Auke Riemersma zei

RV, je schrijft: [Wetenschap onderzoekt, met vallen en opstaan, de diepere verbanden achter de dingen die we in het algemene, alledaagse leven nogal oppervlakkig maar wel gezond pragmatisch benaderen. Wetenschap die zich niet bezig houdt met de diepere verbanden, is geen wetenschap maar populistisch gehapsnap. ]

Daar ben ik het uiteraard mee eens. Voorts schrijf je:

[Maar hoe diep gaan de verbanden? Ik denk dat we moeten gaan voor een pluriformiteit aan verbanden en niet achter de grote diversiteit aan verbanden een Groots Allesbezielend Verband mogen en moeten proclameren want zo'n Verband slaat als het ware de diversiteit dood. ]

En daar ben ik het inderdaad ook mee eens. Het lijkt me 'menselijk' om te zoeken naar een eenheid -alsof de werkelijkheid een compositie is- en niet 'werkelijk'. Fysica is geen archeologie: je zult uit de gevonden brokstukjes geen prachtig, zeer oud aardewerken voorwerp kunnen samenstellen. De werkelijkheid is niet het product van een pottenbakker. (God is geen wiskundige en geen logicus, want: hij heeft geen lichaam.)

Jac Vaes zei

Jan-A.,

"Jac, 'zelf-evidentie' is nonsens: niets is zelf-evident in het licht van de evolutie"

Dat zou ik je niet na willen zeggen. Maar stel eens dat het waar zou zijn. Is het dan ook nonsens dat iets niet onwaar is terwijl het wel waar is? Is dat slechts een indruk die ons bedriegt omdat wij logisch denken? En wat heeft evolutie daar mee te maken?
Je kunt toch niet serieus menen, dunkt mij, dat het vanwege het feit dat wij in de loop van de evolutie logisch hebben leren denken waarschijnlijker is dat dingen waar en onwaar tegelijk zijn dan dat ze waar of onwaar zijn. Dat iets waar en onwaar tegelijk is hebben wij nooit kunnen waarnemen. Maar toch zou het waarschijnlijker zijn dan dat zulks niet het geval is? En waarom? Omdat de werkelijkheid contradictoir is??? Ga eens een tijdje vissen, misschien helpt dat :-)
vr. gr.,
Jac

Jan-Auke Riemersma zei

Jac, je schrijft: [Is het dan ook nonsens dat iets niet onwaar is terwijl het wel waar is?]

In deviante formele stelsels wel, ja. De waarheid van een bewering wordt bepaald door het stelsel waarin je rekent. -En alles wordt bepaald door de evolutie, ook je denkwijze. We beschikken niet over een logica waarvan we weten dat die ook door andere bewoners van de werkelijkheid is goedgekeurd. Een goedendag verder, Jac.

Jac Vaes zei

Jan-A.,

Dat moge zo zijn. Maar die stelsels heten dan ook niet voor niets deviant.Je zegt: "We beschikken niet over een logica waarvan we weten dat die ook door andere bewoners van de werkelijkheid is goedgekeurd".
Klopt, maar we beschikken wel over een logica waarvan wij niet weten dat die door andere bewoners van de werkelijkheid wordt afgekeurd. Waarop steunt dan de bewering dat we dat wél weten? Toch niet op de evolutie? Het lijkt mij niet logisch juist om dit te beweren.
vr. gr.,
Jac

Jan-Auke Riemersma zei

Jac, die stelsels heten 'deviant' omdat ze zich onderscheiden van de 'klassieke' logica: niet omdat ze onjuist zijn of omdat het geen volwaardige logische stelsels zijn. Je kunt alle logische problemen ook uitrekenen met de intuitionistische logica of met de dialetheïstische stelsels.

Zeggen dat de klassieke logica 'zelf-evident' is (zeg toch alsjeblieft 'evident', de taalvervuiling van het Nederlands is al zo sterk), is achterhaald. Je kunt toch de deviante stelsels niet ongeldig verklaren louter en alleen door te zeggen dat de waarheid van de klassieke logica volgens jou 'zelf-evident' is? Je kunt ook niet zeggen dat het Engels een betere taal is dan het Nederlands en dat dat verschil evident is. Beide talen zijn compleet. Je kunt mij uitschelden in het Engels maar ook in het Nederlands: inhoudelijk gezien is je taalact dan in beide gevallen in gelijke mate 'volledig'.

Je tweede opmerking, dat we niet weten dat contradicties door andere bewoners van de werkelijkheid worden goedgekeurd of afgekeurd is dan ook onjuist: alle dialetheistische logici zijn voorbeelden van zulke bewoners. Deze bewoners van het heelal verdedigen dat een logicus ook moet kunnen rekenen met contradicties.

Wat de evolutie hier mee te maken heeft laat ik maar buiten beschouwing: ik heb daar elders al voldoende over gezegd.

En nu laten we dit onderwerp rusten: het boek van Dutton gaat over zwart-wit denken.