Het voordeel van een hoge leeftijd -ik ben een mastodont- is dat je nog hebt mogen meemaken dat de televisie soms een testbeeld gaf en soms zelfs helemaal geen beeld (ruis of sneeuw).
De ontvangst kon behalve afwezig óf zuiver ook een peil hebben tussen deze twee uitersten in: je kreeg dan een vertekend, trillend of bevend testbeeld te zien. Daarmee waren alle toestanden waarin het toestel kon verkeren gegeven: de ontvangst was afwezig, zuiver of iets daartussen in.
Een ontvangst die deze uitersten overtreft is niet mogelijk: het toestel is daar niet op gebouwd. Het is dan ook onzinnig om te spreken over een ontvangst die nóg slechter is dan afwezig en nóg beter dan zuiver.
Welbeschouwd is het zelfs niet nodig om te spreken van twee (uiterste) toestanden. Je hebt voldoende aan de zuivere ontvangst; sneeuw (ruis) kun je beschouwen als de afwezigheid van een zuivere ontvangst.
Vanzelfsprekend was de zuivere ontvangst slechts een signaal: de televisie kon alleen het signaal ontvangen dat werd gevuld door de omroeporganisaties. Ook al was de ontvangst zuiver, de 'echte' wereld werd niet getoond. Alle beelden waren 'signalen'.
De mens is goed te vergelijken met onze oude televisie. Ons zuivere beeld van de wereld is slechts een signaal dat wordt gevormd door de machinerie in ons hoofd. Je kunt niet meer zien dan je ogen kunnen waarnemen en je brein kan ordenen en verwerken. De beelden -de tekens die door onze oogzenuw worden gegenereerd en doorgegeven aan ons brein- worden logisch geordend door het brein en vervolgens doorgegeven aan het bewegingsstelsel, zodat het lichaam weet hoe het moet bewegen (handelen). De machinerie is buitengewoon ingewikkeld, maar -wonder boven wonder- over het algemeen werkt zij uitstekend.
Als de machinerie echter onklaar raakt, hetzij door ziekte, ongeluk of gebrek, dan kunnen mensen de vreemdste dingen denken en zien. Het brein kan deze ruis niet verwerken en weet niet welke opdrachten het moet geven aan het bewegingsstelsel. Zodoende is twijfel -het brein in tweestrijd- vaak een goede aanwijzing dat er iets mis is met een persoon. De tekens die het brein voorheen nog zo moeiteloos kon verwerken verliezen hun samenhang, zodat bijvoorbeeld patienten wel allerlei gestalten kunnen zien -hallucinaties- maar deze niet kunnen horen of ruiken. Hun oude en nieuwe ervaringen passen bovendien niet bij elkaar, zodat ze gaan geloven dat mensen wel én niet gewichtsloos zijn of dat mensen wel én niet gestorven zijn. 'Maar oom Tjeerd is toch dood?', 'Jawel, maar vandaag niet, oom Tjeerd is wel dood maar nu is hij ook levend.'
Ziekte kan het verstand zo sterk beschadigen dat mensen in een wanordelijke wereld leven. Het testbeeld 'sneeuwt'; het signaal is verstoord. Het is de meest absurde toestand waarin het verstand kan verkeren. Absurder dan absurd is niet mogelijk: de ontvangst van ons brein, onze denkmachine, is zuiver óf afwezig of in een graad van verwarring die tussen deze uitersten in ligt.
We moeten absurde taal daarom opvatten als de tegenhanger van zuivere taal: onlogische uitdrukkingen zijn absurd omdat ze de zuivere, gezonde werking van het brein ontregelen. Zuivere en absurde voorstellingen van de werkelijkheid zeggen dan ook niet zozeer iets over de werkelijkheid als wel over onze 'ontvangst' van de werkelijkheid.
De zuivere voorstelling van de werkelijkheid -het logisch geordende beeld van de werkelijkheid- is een weergave die ons in staat stelt om doeltreffend te handelen; de absurde voorstelling van de werkelijkheid geeft de ergste graad van onttakeling weer waarin het verstand zich kan bevinden: doeltreffend handelen -cruciaal om in leven te blijven- is in deze staat van ontreddering niet langer mogelijk.
Aangezien noch de zuivere voorstelling noch de absurde voorstelling van de werkelijkheid juist is -de zuivere voorstelling van de werkelijkheid is een evolutionaire aanpassing- is het voor ons lastig om iets te zeggen over de 'echte' werkelijkheid. Onze beschrijving van de werkelijkheid kan zuiver of absurd zijn, maar niet hyper-zuiver of hyper-absurd. De werkelijkheid zelf strekt zich echter wel uit tot buiten de grenzen van het denken, zij is dus zuiverder dan zuiver en absurder dan absurd. Een goede naam voor deze toestand is hyper-metafysisch.
Aangezien God Zelfstandig is (klassiek definitie) en door geen enkele grens of voorstelling wordt bepaald, moeten wij -hier is geen speling- geloven dat God logisch noch absurd is. We hoeven dan ook geen woord te besteden aan de vraag of God bestaat, want die vraag kan slechts zinvol binnen de grenzen van onze 'ontvangst' begrepen worden- en niet als deze de grenzen van ons denken overtreft.
Het geloof in God wordt zo tamelijk eenvoudig. Je bent verlost van de noodzaak om zijn bestaan tegen wetenschap en argument te verdedigen. Het enige waar het geloof op hangt is de vraag of deze hyper-metafysische voorstelling van God je aanspreekt (en dat is een kwestie van gemoed, ontvankelijkheid en vooringenomenheid).
9 opmerkingen:
JanAR
Ik vind het een erg goed stuk. Het laat mooi de invloed zien van de verstorende invloed van het brein op de perceptie, waarneming en het wereldbeeld. Erg goed. Het is een eenduidig gesloten consistent narratief en daarom ook zo duidelijk.
Citaat: "alle toestanden waarin het toestel kon verkeren..: de ontvangst was afwezig, zuiver of iets daartussen in." Dat is volkomen duidelijk en ook ervaarbaar.
Niet om vervelend te zijn, maar ik wil met behulp van deze televisie-analogie het gesloten narratief wat nuanceren en open breken.
Citaat: "Een ontvangst die deze uitersten overtreft is niet mogelijk: het toestel is daar niet op gebouwd."
Die uitersten bestaan alleen wanneer je andere zenders die in de ether aanwezig zijn buiten beschouwing laat. Het toestel is juist gebouwd om slechts één zender te ontvangen en niet meer dan dat. Was deze (technisch aanwezige kanaalkiezer) selectie er niet, dan kan je niet overschakelen naar een andere zender. Je krijgt een chaos van elkaar storende en interfererende beelden te zien.
In jouw verhaal dient voor de eerlijkheid het besef te bestaan, dat tussen de twee uitersten: goed beeld en ruis ook andere beelden kunnen ontstaan. Die beelden zouden dan niet uitsluitend duiden op een hallucinatie maar op andere werkelijkheden die veroorzaakt worden door andere erkende omroeporganisaties en zelfs door piratenzenders.
Ik beperk me hiertoe, hoewel mijn vingers jeuken om verdere metafysica..anomalieën enz enz.
Met vriendelijke groet van JanD
JanD, zoals ik het zie is ons verstand een machine die de wereld geschikt maakt voor mensen die lichamelijk moeten handelen (dat ons vermogen om doeltreffend te handelen op de voorgrond staat bij alles wat we doen is inmiddels wel een algemeen geaccepteerde visie in de psychologie, filosofie en de 'cognitieve wetenschappen' (kunstmatige intelligentie, robotica enz)).
Alle mensen denken daarom logisch (dat wil zeggen: alle mensen weten dat je niet in twee 'hoedanigheden' tegelijk kunt verkeren en dat je dus een handeling wel of niet moet uitvoeren).
Wel, hoeveel zaken je ook toevoegt aan deze metafoor, het verandert niets aan het feit dat wij slechts logisch of onlogisch naar de dingen kunnen kijken- en beide 'modi' (wijzen van kijken) zijn niet universeel: logisch denken is een noodzakelijke, evolutionaire aanpassing en onlogisch denken is een ontregeling van de 'gezonde' logische denkwijze.
Ik zie daarom niet in hoe je aanvullingen de merite van mijn voorbeeld kwalitatief kunnen verrijken: de voorbeelden zouden dan moeten aantonen dat er buiten de logische en niet-logische voorstellingen nóg een manier is om de wereld te beschrijven die noch logisch noch niet-logisch is.
JanAR
We hebben het over verschillende zaken. Je stelt: "Ik zie daarom niet in hoe je aanvullingen de merite van mijn voorbeeld kwalitatief kunnen verrijken ." Daarna heb je het over logica. Na enige redeneringen in jouw opstel kom je op god.
Ik tracht jouw voorbeeld kwalitatief te verrijken met het inzicht dat de waarneming niet zo eenvoudig en eenduidig is als je doet voorkomen. Het is niet alleen "zuiver waarnemen" of niet. Er zijn meerdere waarheden die tot (het inzicht/ de ervaring) o.a. kunnen leiden tot het bestaan een ander soort god. Ik bedoel waarneming als: "Voor waar aannemen."
Als voorbeeld verrijk ik de t.v. metafoor met meerdere zenders die meerdere waarheden voorstellen. Zo is er de zender "droom". Die zendt allerlei dromen uit. Er zijn zogenaamde "vliegdromen". Ik herinner me die beelden nog: ik rende hard over straat en wapperde met mijn armen alsof ik vleugels had. En ja, ik kon vliegen. Dat was toen ik sliep. Maar echt het was wel "waar".
Nu even wat neurologie: bij een droom (in REM slaap) werkt het brein hetzelfde als in waaktoestand: de werkelijkheidservaring is hetzelfde. Alleen is er een soort "schakelaar" actief: een functie van de pons veroorzaakt via zenuwbanen de inhibitie van de motorneuronen in het ruggenmerg. Dus als je loopt in een REM-slaap-droom worden vanuit het brein de signalen gegeven om de benen te bewegen net zoals bij het wakker zijn. Daarom is de ervaring zo "echt". Alleen je benen bewegen niet omdat de "schakelaar" vanuit het brein naar de spieren "uit" staat.
Er zijn mensen die met een pilletje LSD graag de zender "droom" aanzetten. Als dan het programma "vliegen" op staat, komt het wel voor dat ze echt uit het raam vliegen en daarna echt dood vallen. Waarom?, ik denk dat de pons niet zo goed bij LSD werkt als in een echte slaap.
Jan Auke, er zijn ook zenders van het "bovennatuurlijke". Dat is erg goed in beeld gebracht in de film "The true man show." De autoradio van "true man", wordt 'overgenomen' en krijgt opeens de afdeling van het "levenslot" door die zijn leven regelt. Tot zijn verbazing hoort hij zijn situatie in het leven het hoe zijn leven wordt beïnvloed.
Dus JanAR, als je ook zo'n zender op wil zetten, neem wat alcohol of drugs dat werkt snel. Of het hemels of hels wordt is een risico. Veiliger is de denkmachine stil te zetten. Misschien vang je een hemelse zender door. Dat blijkt mogelijk te zijn door langdurig naar de sneeuw op het scherm te kijken in een soort meditatieve toestand.
Met vriendelijke groeten van JanD
JanD, akkoord: maar wat hebben al deze aanvullingen van doen met de STRUCTUUR van cognitie (e.g. met de logische grondslag van onze denkwijze)?
Beste JanAR
Ik zei al, we praten langs elkaar heen. Laat ik over de "STRUCTUUR van cognitie" (e.g. met de logische grondslag van onze denkwijze) zeggen dat we die benaderen vanuit een verschillend perspectief.
Jij bekijkt die vanuit een rationeel abstract logisch fundamenteel top-down standpunt, heb ik begrepen. (Klopt dat?)(mondvol hè?)
Ik bekijk het vanuit twee andere standpunten:
1- Systeemtechnisch, bottom up: hoe het brein werkt, binnen het fysisch paradigma, en hoe het evolutionair tot stand is gekomen. (via Trial-and-error)
2- Mythisch-filosofisch-metafysica achtig. R.V. zou zeggen: zweverige onzin. Volgens beginselen van de esoterische wijsbegeerte zoals ik begrepen heb bij de lessen van de theosofen. Deze is qua filosofie niet fysicalistisch maar (pan)idealistisch. Op zich al een probleem voor de meeste "westerse" mensen.
Willen we een vruchtbare dialoog aangaan, dan lijkt me dat wel erg interessant en leerzaam...........echter dan dienen we mijns inziens een traject in te gaan van definitie van de door ons gebruikte woorden en begrippen. Daar zit meestal het probleem.
In het verleden hebben we dat al geprobeerd. Namelijk 'wat is denken en wat is een denkwijze'? Daar zijn we na lange tijd heen en weer schrijven nog steeds niet uitgekomen. Dat is nodig voordat we het kunnen hebben over een "logische denkwijze". We kunnen het opnieuw proberen, tenminste als je voor zo'n fundamentele benadering open staat. Maar niets hoeft natuurlijk.
Met hartelijke groet van JanD
JanD, we praten niet langs elkaar heen: in dit geval mis jij eenvoudigweg de pointe van wat ik schrijf. Je systeem-technische (?) uitleg zie ik eigenlijk niet terug -die zou ik nog wel interessant vinden als deze terzake is- en je esoterische aanvullingen zijn subjectief. Goede filosofie is algemeen geldig en niet beperkt tot particuliere ervaringen.
Dus: zodra je begint over esoterie, een verzameling ervaringen en leerstukken die niet toegankelijk zijn voor het intellect en de geest van de gewone Nederlander, is een vruchtbare dialoog uberhaupt niet mogelijk.
Het is eenvoudigweg lastig om van particuliere ervaringen goede filosofie te maken.
En meer dan één ALGEMENE denkwijze is er eenvoudigweg niet. Alle andere vormen van kennis waarvan jij gewag maakt hebben geen betrekking op een DENKWIJZE maar op bijzondere vermogens om kennis te verkrijgen. Een mens kan zijn taal en gedachten niet anders ordenen dan logisch of niet-logisch. Zo zit je kop nu eenmaal in elkaar.
(Maar ik nodig je van harte uit om te laten zien dat ik ongelijk heb: schrijf voor mij eens een stukje tekst -10 regels is meer dan genoeg- dat logisch noch onlogisch is en dus kan worden aangemerkt als een andere denkwijze.)
Beste JanAR
Eerst even een misverstandje: de esoterische wijsbegeerte is niet subjectief. Net zoals de fenomenologie van de geest niet subjectief is. Het zijn gewoon filosofieën 'over' iets, niet het iets zelf.
O.K. ik mis de pointe, ik zal me richten op (hoofdletter gebruik) DENKWIJZE. Ik kies een systeem-technische uitleg. Ik gebruik hierbij de "black box" zoals in de algemene systeemtheorie. De black box is in deze theorie een gesloten doos, waar men niet van weet wat er in zit. Die doos krijgt ingangssignalen en geeft uitgangssignalen. Bijvoorbeeld in een regelsysteem: sensoren als input en motoren als output. Bij een biologisch organisme spreek je dan over zintuigen en spieren.
Even snel opgezocht: https://www.studysmartwithchris.com/nl/samenvattingen/procesmanagement-in-de-praktijk-hendriks-2/ingreep-black-box/
citaat daaruit: Een Black Box kan je beschouwen als een systeem waarbij de inhoud verborgen blijft en waarbij men enkel interesse heeft in de relaties tussen de black box en zijn omgeving. Men bestudeert dus het gedrag van de blackbox.
Definities:
'Denk'-'wijze' 2 delen: denken en wijze.
1. Denken is het proces (in de black box) tussen waarneming (input) en reactie (output) op die waarneming.
2. Wijze, manier, wordt bepaald door het gedrag van het denken in zijn omgeving.
Deze zeer reductionistische systeem-theoretische black-box benadering laat allerlei verwarrende zaken buiten beschouwing. Zoals daar zijn: bewustzijn, (vrije)wil, het interne werkingsmechanisme binnen de black box, het geeft geen antwoord op de vraag hoe het is ontstaan en of er een (bewuste) ontwerper is of was.
We beschouwen de denkwijze van de mens, in zijn gedrag tot zijn omgeving. De mens is de "black box". Nu zal iedereen wel weten dat een mens een samengesteld wezen is. De mens is niet alleen wat materie zoals koolstof, waterstof, zuurstof, enz. We dienen dus de aparte delen van de mens systeemtechnisch te zien als een aantal black-boxen in een blackbox.
We splitsen de mens even voor de eenvoud en het gemak op, in de met elkaar samenhangende systeemdelen:
1.materie, 2.vegetatief(stofwisseling), 3.dierlijk, 4.menselijk.
Ieder deel heeft zijn eigen ingangen zoals bijvoorbeeld even grof om een indruk te geven.
1: krachten 2.voeding 3.feromonen 4.ethiek
Al de uitgangen van al dat denken komen tezamen in een uiteindelijke beslissings black-box die het uiteindelijke totale gedrag van het denken van de mens in toto bepaald.
Voorbeeld. Het materiële lijf denkt (volgens de wetten van Newton) ik val (nadat gestruikeld is) Het vegetatieve systeem denkt: ik heb honger. Het dierlijke systeem denkt: is vecht met die kerel om te paren met dat meisje. Het menselijke systeem denkt: ik doe een goede daad, als het een euro wegschenkt aan een bedelaar.
Is nu het denken in toto logisch? Het hangt er maar vanaf welk systeem bepalend is voor het totaal gedrag. Bij het vallen van een flat, overheerst het denken van de materie. Soms kan het vegetatieve denken bij dorst zo sterk zijn dat het koste wat kost gaat drinken en alle dierlijk denken wordt onderdrukt. En soms is het dierlijke denken zo sterk dat bijvoorbeeld in oorlog alle ethisch denken wordt onderdrukt: de soldaten denken beestachtig. Vechten, vluchten en verkrachten.
Ook heel onlogisch is het twijfelen tussen doorlopen naar de frietkraam of teruggaan om iemand te helpen oversteken en dan overreden te worden.
JanD, je neemt al onmiddellijk de verkeerde afslag: je definitie wijkt sterk af van wat ik schreef. Ik zou zeggen: laat het maar rusten, geniet van de lentezon (die, wat mij betreft, al bijna een iets te warme zomerzon is).
Jan Auke
Met alle respect, je geeft een zwakte bod.
Niet komen met "verkeerde" of "juiste" afslag als persoonlijk waardeoordeel.
Natuurlijk mag je het niet eens zijn met mijn definitie.
Maar kom dan met argumenten: jij hebt echt heus geen definitie gegeven.
Jouw verhaal is een conglomeraat van tegenstrijdige opvattingen: dat is geen afslag nemen, maar verdwalen in een donker eng bos en door de bomen het bos niet meer zien.
(sorry Jan, een beetje retoriek kan leuk zijn)(hihi)
Ik begin volgens de wetenschappelijke methode, zo clean als mogelijk is, zeer reductionistisch en ik zuiver met mijn definitie allerlei zijpaden uit. Ik redeneer logisch, zoals jij graag ziet.
Je kan in mijn modulaire aanpak de wetten van Newton, de eigenschappen van de biochemische natuur herkennen, hormonen signaalstoffen, de effecten van de hersenstam en het verlengde ruggenmerg, de werking van het limbisch systeem en jaja zeker wel: ook de illusie die door de neocortex wordt gegenereerd. Dat is jouw hobby denk ik en daar geloof je in.
Even een anomalie waar ik benieuwd naar ben wat jij er van vindt. Hersenwetenschappers hebben vastgesteld dat op twee plaatsen in het brein (net naast de slapen) het ego besef en het ruimte besef wordt gegenereerd.
Dus het ruimtebesef in het brein, lokaliseert de plaats waar het ruimtebesef is. Is dat een drogreden van circulariteit? Is dat ruimtebesef nu primair of de ruimte zelf?
En zo kan ik nog wel meer anomalieën geven. (weet je nog wel de metingen van Libet en het "bewustzijn" en de vrije wil) Tja in een eng donker bos lopen en de wolf tegenkomen, lees eens wat Jan Janszoon schrijft.
Maar de belangrijkste opmerking is: ga in de lente zon zitten. Bedankt Jan.... we leven met een lach en een traan.
Hartelijke groet van JanD
Een reactie posten